Trà là một sản phẩm rất dễ bị oxy hóa nếu không được bảo quản đúng cách. Khi đó, trà sẽ bị sẫm màu, mất hương vị, thậm chí là có nấm mốc, làm giảm giá trị của trà. Trong bài viết dưới đây, TITA Art sẽ giới thiệu đến các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng của trà và cách bảo quản trà theo từng loại giúp lưu giữ trọn vẹn tinh túy của mỗi cốc trà.
1. Yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng trà
Để bảo quản trà đúng cách còn tùy vào 7 yếu tố chính như nhiệt độ, ánh sáng, không khí, độ ẩm, thời gian sử sụng, dụng cụ dựng và phân loại trà.
Nhiệt độ
Nhiệt độ là nguyên nhân số một khiến cho trà mất hương vị. Đối với trà xanh nếu bảo quản ở nhiệt độ 20, 10 và 4 độ C thì lá trà xanh sẽ giữ được hương vị kéo dài lần lượt là 8, 16 và 24 tháng. Nghĩa là bảo quản trà ở nhiệt độ càng thấp thì trà giữ càng được lâu.
Do đó, để tránh ẩm cho lá trà thì tốt nhất nên gói túi trà thật kín và cho vào tủ lạnh. Kỹ hơn thì bỏ thêm lớp túi và gói chống ẩm vào kèm chung với trà.
Ánh sáng
Ánh sáng là một yếu tố khiến chất lượng trà của bạn giảm đi nhanh chóng. Do khi tiếp xúc quá lâu với ánh sáng, tia cực tím và nhiệt độ sẽ làm thay đổi những chất có lợi bên trong trà. Đồng thời, chất diệp lục có trong lá bị nhạt dần ảnh hưởng đến màu sắc của nước trà.
Vì vậy, cách bảo quản trà chính xác là đặt chúng vào nơi mát mẻ, tránh ánh sáng chiếu trực tiếp.
Không khí
Hạn chế cho lá trà khô tiếp xúc với không khí vì dù đã được sấy khô nhưng lá trà thành phẩm vẫn có thể tiếp tục oxy hóa nếu không được bảo quản kín. Quá trình này sẽ làm cho sợi trà sẫm màu hơn, màu sắc và mùi hương của nước trà đã pha cũng bị thay đổi.
Do đó, khi cần pha trà bạn chỉ nên lấy một lượng vừa đủ, sau đó đóng nắp hoặc túi ngay tránh để trà quá lâu ngoài không khí.
Độ ẩm
Trà khô rất dễ hấp thụ độ ẩm và mùi vị xung quanh khiến cho phản ứng oxy hóa diễn ra nhanh hơn, làm ảnh hưởng đến chất lượng và hương vị của sản phẩm. Ngoài ra, nếu để trà bị ẩm quá lâu mà không xử lý sẽ khiến nấm mốc phát triển và làm hỏng trà.
Vì thế, để trà tránh xa những nơi bị bốc hơi nước, nhiệt độ cao hoặc bạn nên sử dụng một hộp kín khí để bảo quản trà
Thời gian sử dụng
Có một số loại trà thường có thời gian sử dụng nhất định để lưu giữ được hương vị thơm ngon nhất.
Do đó, bạn nên ghi chú lại ngày sản xuất hoặc ngày hết hạn của trà lên hũ/túi đựng để sử dụng trà trong thời gian thích hợp nhất.
Dụng cụ dựng
Vật dụng đựng trà cũng là yếu tố quan trọng trong bảo quản trà giúp được ẩm và ánh nắng mặt trời trực tiếp.
Cho nên, nên đựng trà bằng các dụng cụ như hộp/túi kín và tối và hộp gốm, sứ, nhôm hoặc thiếc, thủy tinh không có mùi.
Phân loại trà
Nếu bạn mua sắm nhiều loại trà khác nhau thì việc phân loại chúng là điều cần thiết. Cách bảo quản này sẽ giúp bạn có thể tận hưởng được hương thơm, mùi vị và chất lượng trà tốt nhất có thể.
Vì thế, bạn có thể sắp xếp theo dòng trà hoặc thời hạn sử dụng. Những loại trà có hương vị nhẹ nên được tách riêng với các loại trà hương vị mạnh.
2. Cách bảo quản các loại trà
Việc bảo quản trà là điều vô cùng quan trọng nếu chúng ta muốn thưởng thức hết vị ngon của trà. Tham khảo các cách bảo quản trà theo từng loại dưới đây:
2.1 Cách bảo quản trà xanh
Trà xanh là dòng sản phẩm dễ bị oxy hóa hơn so với các loại trà khác. Nếu cách bảo quản trà xanh không chính xác sẽ làm trà mất màu sắc và hương thơm tự nhiên. Do đó, bạn có thể bảo quản loại trà này như sau:
- Đầu tiên, bạn cho trà xanh vào hộp kim loại đã rửa sạch và làm khô. Cố gắng đổ càng đầy hộp càng tốt để hạn chế trà tiếp xúc với không khí rồi đóng kín hộp bằng nắp.
- Tiếp theo, cho hộp trà xanh vào tủ lạnh bảo quản với mức nhiệt độ từ 0 – 5°C. Nếu được, bạn nên bao bên ngoài hộp trà bằng một lớp túi giữ tươi.
Yếu tố và điều kiện:
- Nhiệt độ: Ở nhiệt độ thấp (khoảng 0 – 5 độ C)
- Dụng cụ chứa: Hộp kim loại, túi nhôm
- Thời gian sử dụng: 18 tháng
Lưu ý: Không nên đặt thực phẩm có quá nhiều mùi bên cạnh trà xanh để tránh làm nhiễm mùi. Mặt khác, bạn cũng có thể áp dụng cách bảo quản này với hoàng trà, vì nó có cách chế biến gần giống với trà xanh.
2.2 Cách bảo quản trà ô long
Trà ô long là loại trà bán lên men, nằm giữa trà đen và trà xanh. Để đảm bảo chất lượng sản phẩm, bạn nên đổ đầy trà vào hộp/túi kín, sau đó đóng hộp bằng nắp đậy hoặc khóa kéo túi. Ngoài ra, dựa vào mức độ rang sấy của trà ô long sẽ có những cách bảo quản khác nhau:
- Trà ô lông núi cao sấy nhẹ hoặc trà Thiết Quan Âm không rang: bảo quản trong tủ lạnh ở mức nhiệt thấp.
- Trà ô long sấy kỹ, Thiết Quan Âm rang, Đại Hồng Bào, Đông Phương Mỹ Nhân: bảo quản ở nhiệt độ phòng.
Yếu tố và điều kiện:
- Nhiệt độ: Nhiệt độ thấp hoặc nhiệt độ phòng tùy loại trà
- Dụng cụ chứa: Hộp kim loại, túi nhôm, hũ sành sứ
- Thời gian sử dụng: 24 tháng
2.3 Cách bảo quản trà đen
Trà đen có hàm lượng nước thấp nên cũng dễ bảo quản trong thời gian dài hơn các loại trà khác. Tốt nhất, bạn nên cho trà vào hộp kín và khô, sau đó đặt ở những nơi thoáng mát, tránh ánh sáng trực tiếp và nhiệt độ cao.
Ngoài ra, không nên sắp xếp trà đen chung với các loại trà khác sẽ làm sản phẩm bị nhiễm mùi. Trà đen nên bảo quản trong hộp sắt, hộp thiết hoặc tốt nhất là trong hũ gốm, hũ tử sa để tránh ánh nắng chiếu vào.
Yếu tố và điều kiện:
- Nhiệt độ: Nhiệt độ phòng
- Dụng cụ chứa trà: Hộp sắt, hộp thiếc, hũ gốm, hũ tử sa.
- Thời gian sử dụng: càng cất giữ lâu thì cho hương vị nhiều tầng lớp, ngon hơn và giá trị hơn.
2.4 Cách bảo quản trà trắng
Trà trắng là loại trà lên men nhẹ và được chế biến rất đơn giản. Do đó độ ẩm trong trà còn giữ lại nhiều và cần được bảo quản cẩn thận hơn so với các loại trà khác. Khi thời gian cất giữ càng lâu thì trà chuyển màu sâu hơn và cho hương vị nước trà ngọt mềm hơn.
Cách bảo quản trà trắng tốt nhất là cho đầy trà vào túi nhôm hoặc hộp có nắp đậy rồi cất trong thùng carton đóng kín. Nếu không cần thiết thì không nên mở thùng quá nhiều để tránh việc trà tiếp xúc với không khí và oxy hóa nhanh hơn.
Yếu tố và điều kiện:
- Nhiệt độ: Nhiệt độ phòng
- Dụng cụ chứa trà: Hộp kim loại, hũ sứ, chai thủy tinh, thùng carton.
- Thời gian sử dụng: Trà trắng càng cất giữ lâu thì cho hương vị ngon hơn và giá trị hơn.
2.5 Cách bảo quản trà phổ nhĩ
Trà phổ nhĩ là một lại trà lên men nên chỉ cần bảo quản trong môi trường thông thoáng, khô ráo và không có mùi. Bạn có thể cho trà vào túi bằng giấy kraft hoặc giấy cotton, lọ gốm, hũ tử sa nhưng không được cất giữ trà trong túi nhựa.
Với dạng trà được ép thành bánh, gạch thì có thể đặt lên giá trà nhưng phải đảm bảo không gian thoáng khí và tránh xa các mùi. Lý do là trà phổ nhĩ dễ hấp thụ mùi nên nếu đặt chúng gần những loại mùi khác sẽ làm biến đổi mùi hương tự nhiên của lá trà.
Yếu tố và điều kiện:
- Nhiệt độ: Nhiệt độ phòng
- Dụng cụ chứa trà: túi giấy kraft, túi cotton, bình gốm, hũ tử sa.
- Thời gian sử dụng: Trà cất giữ càng lâu thì càng giá trị.
2.6 Cách bảo quản trà thảo mộc
Trà thảo mộc có thể bảo quản trong các hộp kín, tránh tiếp xúc với độ ẩm. Nếu cho trà vào túi thì nên rút hết không khí bên trong và niêm phong miệng túi lại. Bạn nên đặt các hộp/túi trà thảo mộc tại nơi khô ráo, thoáng khí, tránh ánh nắng trực tiếp để đảm bảo mùi vị, hương thơm của trà.
Nếu cất giữ trà trong tủ lạnh ở mức nhiệt thấp có thể kéo dài thời gian sử dụng lên đến 2 năm. Tuy nhiên nếu chỉ sử dụng thông thường thì có thể bảo quản trà tại nhiệt độ thường là được.
Yếu tố và điều kiện:
- Nhiệt độ: Nhiệt độ phòng
- Dụng cụ chứa trà tốt nhất: hộp kín, hũ thủy tinh
- Thời gian sử dụng: 18 tháng
3. Các vật chứa không nên dùng khi bảo quản trà
- Túi nhựa: Túi nhựa dễ tạo ra mùi làm giảm hương thơm của trà, đặc biệt là trong điều kiện kín và nhiệt độ cao. Ngoài ra, túi nhựa có độ trong suốt nên sẽ làm ánh sáng xuyên qua túi và ảnh hưởng đến chất lượng trà.
- Chai/hộp thủy tinh trong suốt: Tương tự như túi nhựa, ánh sáng xuyên qua thủy tinh sẽ làm trà oxy hóa nhanh hơn, giảm mùi trà và chất lượng trà.
- Túi giấy dày hoặc túi giữ tươi: Loại túi này có thể hấp thụ mùi thực phẩm cất trong tủ lạnh nên sẽ làm ảnh hưởng đến mùi hương của trà.
- Báo giấy: Cất giữ trà trong báo sẽ làm trà dễ hấp thụ mùi mực in báo.
4. Cách xử lý khi lá trà bị ẩm mốc?
Đối với trà bị ẩm đã xuất hiện nấm mốc thì bạn nên bỏ số trà này đi, không tiếp tục sử dụng nữa.
Còn với trà chỉ bị ẩm thì có thể sấy trà ở nhiệt độ thấp trên chảo gang hoặc dùng lò vi sóng, lò nướng,… Bạn nên kiểm tra thường xuyên trong quá trình sấy. Nếu thấy trà khô và tỏa ra mùi thơm thì cất lại vào hũ, rồi đóng kín. Lưu ý là phương pháp này chỉ thích hợp với trà xanh, trà đen, trà ô long,…
Với trà lên men như Phổ Nhĩ bị ẩm nhẹ, bạn nên đặt bánh trà ở nơi mát mẻ, thông thoáng để hong khô tự nhiên. Nếu trên trà có một vài đốm trắng thì có thể chùi nhẹ bằng vải sạch rồi đem cất tại nơi thoáng khí để trà tự khô.
Nếu bạn lo ngại trà ẩm sau khi xử lý vẫn không đảm bảo được chất lượng thì có thể sử dụng chúng vào những mục đích khác như rửa mặt, ngâm chân, bón hoa,…
Như vậy, TITA Art đã giới thiệu chi tiết cho bạn về các yếu tố ảnh hưởng đến cách bảo quản trà để lưu giữ được mùi vị và hương thơm. Mong rằng sau bài viết này, bạn sẽ có thêm kinh nghiệm để luôn giữ được chất lượng cho tủ trà nhà mình.
