Nghệ thuật thưởng trà từ lâu đã trở thành một nét văn hóa truyền thống đặc sắc của nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Và trà cụ là một yếu tố không thể thiếu khi nhắc đến trà đạo. Không chỉ là vật dụng dùng để pha trà, trà cụ còn chứa đựng rất nhiều thông tin thú vị. Hãy cùng TITA Art khám phá thêm về các loại trà cụ trong bài viết dưới đây.
1. Trà cụ là gì?
Trà cụ là những dụng cụ cần thiết để pha trà trong lĩnh vực trà đạo, bao gồm ấm trà, chén trà, khay đựng, hũ đựng trà, thuyền trà,… Đây là thuật ngữ phổ biến đối với những người yêu thích và thường hay tìm hiểu, nghiên cứu về trà. Muốn có một ấm trà ngon thì bên cạnh chất lượng trà cùng với kỹ thuật pha trà thì cách lựa chọn và sử dụng bộ trà cụ hợp lý cũng là một yếu tố quan trọng.
Dụng cụ pha trà đã có nhiều biến chuyển nên được thay đổi qua các thời đại và ngày càng đẹp, tinh tế hơn so với lúc ban đầu. Việc lựa chọn trà cụ còn tùy thuộc vào sở thích riêng của từng người, đây được xem là cả một nghệ thuật như người ta thường hay nhắc đến: Nghệ thuật trà cụ.
2. Các loại trà cụ gồm những gì?
Một bộ trà cụ cơ bản bao gồm ấm trà, chén trà, khay đựng, hũ đựng trà, thuyền trà… Chi tiết về các loại trà cụ như sau:
2.1 Ấm trà
Ấm trà (ấm pha) là trung tâm của bàn trà, chuyên dùng cho việc pha trà. Trà cụ này thường được phân loại theo chất liệu (gồm ấm sành, ấm sứ, ấm thủy tinh, ấm đất, ấm tử sa…) và phân loại theo người uống (gồm ấm độc ẩm, ấm trà quần ẩm, ấm trà song ẩm).
Những chiếc ấm trà sử dụng trong trà đạo thường có kích cỡ nhỏ hơn so với các loại ấm bình thường. Do đó, khi hãm trà cần cân nhắc về thời gian và số lượng người uống để pha được lượng trà hợp lý.
2.2 Chén trà (Chén tống, chén quân)
Mỗi một bộ trà cụ thường sẽ có một chén tống, còn số lượng chén quân tương ứng theo phong tục riêng của từng vùng miền. Ở miền Bắc, 1 chén tống thì 4 chén quân còn ở miền Nam thì nhất tống tam quân. Hiện nay, để đảm bảo sự thuận tiện, người ta thường dùng 1 chén tống và 6 chén quân.
Chén tống (đọc trại âm từ chén tướng) hay còn gọi là chén công đạo, thường được làm bằng thủy tinh, gốm, sứ và có dung tích lớn hơn ấm pha trà, dùng để chứa lượng nước được rót ra từ ấm sau mỗi lần hãm trà. Dụng cụ này giúp vị trà được dung hòa với nhau trước khi chia ra các chén, tránh chỗ nhạt chỗ đậm để mọi người đều thưởng được vị ngon như nhau. Ngoài ra, trà cụ này còn giúp giảm nhiệt độ trà, để người thưởng trà có thể thẩm được hương vị trà trọn vẹn nhất.
Chén quân hay còn gọi là chén khách, tùy theo số lượng người, tùy theo từng loại trà và gu thẩm mỹ để lựa chọn. Chén quân được chia thành 2 loại: Chén thưởng hương và chén thưởng vị. Chén thưởng hương có đáy sâu, miệng nhỏ, dùng để thưởng mùi hương của trà. Chén thưởng vị có đặc trưng là miệng chén rộng và đáy nông, dùng để thưởng thức sắc và vị của trà. Nóng thẩm hương, nguội thẩm vị
Bên cạnh đó, bộ chén trà còn được chia ra thành 4 loại sử dụng cho 4 mùa đó là xuân ẩm, hạ ẩm, thu ẩm và đông ẩm. Đặc điểm của chén trà xuân thu là không lớn cũng không nhỏ, không dày cũng không mỏng. Trong khi đó, chén hạ ẩm có thành chén mỏng để trà mau nguội hơn và chén đông ẩm có lòng chén sâu, thành chén dày để giữ nhiệt tốt hơn.
2.3 Khay đựng/Chiếu trà
Khay đựng trà dùng để chứa chén tống và chén quân giúp giữ sạch bàn trà và tăng tính thẩm mỹ. Ngoài ra, bạn nên chọn khay có chất liệu bền, dễ vệ sinh, không có quá nhiều chi tiết cầu kỳ gây rối mắt, thiếu tinh tế.
Ngoài ra, người ta còn sử dụng loại khay chuyên dùng để đựng ấm trà giúp thể hiện vị trí quan trọng của ấm trà trên bàn trà. Khay đựng ấm trà có rất nhiều chất liệu và kiểu dáng, tùy theo mong muốn cũng như sở thích riêng của chủ trà.
2.4 Hũ đựng trà
Trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại hũ đựng trà nhưng nên chọn hũ làm bằng đất nung với nắp đóng kín để giữ được hương vị riêng của trà. Đặc biệt là hạn chế ánh sáng trực tiếp hay những tác động từ môi trường bên ngoài làm ảnh hưởng đến chất lượng của trà.
2.5 Kháo trà
Kháo trà là loại trà cụ dùng để đựng nước thừa (nước tráng trà và bã trà sau khi dùng xong) và nước sôi để vệ sinh, làm nóng các dụng cụ trước khi pha trà.
2.6 Các loại trà cụ khác
Các loại trà cụ khác bao gồm:
- Lót chén: Dùng để đệm lót chén trà và trong mỗi bộ trà cụ thì số lượng tấm lót sẽ bằng với số lượng của chén quân.
- Bộ dụng cụ gắp: Gồm có muỗng trà (dùng để lấy trà từ trong hộp ra), phễu trà (giúp trà không bị rơi ra ngoài khi cho vào ấm) và que gắp chén. Bộ dụng này sẽ được đựng trong cống trà.
- Trưng trà: Dùng để đựng trà trước khi cho vào ấm pha, có rất nhiều hình dạng, kích thước và chất liệu.
Bạn có thể tham khảo tất cả dụng cụ uống trà đạo tại TITA Art với sự tinh tế và chất lượng hàng đầu, chắc chắn sẽ mang đến trải nghiệm trà đạo trọn vẹn.
Thông tin TITA Art
- Địa chỉ: BT2 dãy 16A8 Làng Việt Kiều Châu Âu, Phường Mộ Lao, Quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội, Việt Nam
- Hotline: 0964 989 664
- Website: https://www.tita.art
Hy vọng rằng những thông tin ở trên đã giúp bạn có thêm kiến thức hữu ích về các loại trà cụ. Nếu như bạn đang tìm kiếm một nơi bán dụng cụ pha trà chuyên nghiệp, chất lượng thì có thể liên hệ ngay với TITA Art để được tư vấn. TITA Art chuyên cung cấp các sản phẩm trà cụ đúng chất lượng, đúng giá trị, đậm chất nghệ thuật Á Đông.
Nguồn tham khảo
Genshoku Chadō Daijiten (Japanese encyclopedia of the Way of Tea).
Genshoku Chadō Daijiten Japanese encyclopedia of the Way of Tea. Tankōsha, 1975.
