Trà Thiết Quan Âm là một trong Thập đại danh trà nổi tiếng của Trung Quốc. Tuy nhiên, bạn đã hiểu rõ về loại trà độc đáo này chưa? Bài viết sau đây sẽ cung cấp cho bạn những thông tin quan trọng và thú vị về Trà Thiết Quan Âm. Từ nguồn gốc, cách chế biến, bảo quản cho đến những lợi ích đáng giá mà loại trà này mang lại.
1. Trà Thiết Quan Âm là gì?
Trà Thiết Quan Âm là một loại trà có nguồn gốc từ trấn Tây Bình, huyện An Khê, tỉnh Phúc Kiến, Trung Quốc, với lịch sử hơn 200 năm. Vị trà thanh với hương thơm nhẹ nhàng, màu nước trà vàng sáng.
Trước đây, trà này được lên men tầm trung khoảng 40 đến 70%. Nhưng từ những năm 1980, Đài Loan đã đưa ra loại trà Ô Long lên men thấp (10 đến 30%), tạo nên loại trà mới – Bao Chủng, có độ lên men 40 đến 70%. Với hương hoa tự nhiên và vị thơm ngọt, Bao Chủng tạo nên cơn sốt trên thị trường.
Trong thời gian này, An Khê cũng điều chỉnh cách làm Trà Thiết Quan Âm, áp dụng cách lên men thấp tương tự. Sự phổ biến của Trà Thiết Quan Âm theo kiểu mới đã khiến loại trà truyền thống trở nên hiếm.
Nguồn gốc Trà Thiết Quan Âm
Một câu chuyện lưu truyền về nguồn gốc Trà Thiết Quan Âm như sau:
Trà này có nguồn gốc từ thời nhà Thanh, có một người trồng trà sùng Phật tên là Ngụy Ẩm. Trong 10 năm, ông dâng ba chén trà cho Phật Bà hàng ngày. Một đêm, ông mơ thấy Quan Thế Âm chỉ dẫn cây trà trên núi.
Sáng hôm sau, ông theo lời dẫn lên núi và tìm thấy cây trà giống trong mơ. Ông đem cây về trồng và sau vài năm, lá trà được thu hoạch. Trà có hương thơm đặc trưng và màu đen sắc sảo. Sợi trà cong xoắn, khi pha nước có màu xanh lục tươi. Hương vị thơm ngon. Từ đó, Trà Thiết Quan Âm trở thành danh trà nổi tiếng.
2. Trà Thiết Quan Âm có tác dụng gì?
Trong Trà Thiết Quan Âm có chứa các chất chống oxy hóa, axit amin, vitamin C, canxi, sắt, flo, mangan, magie, kali, photpho, kẽm,… Loại trà này mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe người uống:
- Cải thiện sức khỏe răng miệng.
- Hỗ trợ hệ thống tiêu hóa hiệu quả.
- Giảm béo.
- Cải thiện sức khỏe tim mạch.
- Tăng cường miễn dịch.
- Hỗ trợ bệnh tiểu đường.
3. Quy trình sản xuất Trà Thiết Quan Âm
Quá trình chế biến Trà Thiết Quan Âm đi qua các bước như sau:
Bước 1: Thời điểm thu hoạch
Trà Thiết Quan Âm được sản xuất vào mùa xuân và mùa thu, với lá trà được hái vào buổi trưa thay vì sáng sớm. Vì thời điểm này lá trà rất dày và cứng, ưa nắng và phát triển tốt dưới ánh sáng.
Bước 2: Phương pháp hái và chế biến
Hái theo phương pháp “một tôm, hai lá”, thậm chí lá “già” cũng được dùng.
Bước 3: Làm héo
Làm héo mát: Cho lá trà tiếp xúc với không khí và “lên men”, kéo dài từ 14-24 tiếng. Lá trà được rải thành đống và phơi nắng hoặc để héo trong nhà. Người thợ lắc đều nia đựng trà để lá trà được ma sát với nhau, làm dập. giúp trà thơm ngon.
Quay thơm thay thế công đoạn dập: Lá trà cho vào lồng gỗ, quay đều để dập lá trà, tạo vị trà đậm hơn.
Bước 3: Xao trà
Người thợ xao lá trà trên chảo khô để ngừng quá trình lên men.
Bước 4: Vò và sấy khô
Lá trà được đặt trong túi vải và vò chặt, sau đó sấy khô.
Bước 5: Lọc cám, phân loại và đóng gói
Đây là quá trình cuối cùng để tạo thành phẩm Trà Thiết Quan Âm truyền thống.
4. Các loại Trà Thiết Quan Âm
Phân loại theo quá trình chế biến và hương vị:
Cách phân loại Trà Thiết Quan Âm dựa vào quá trình chế biến và hương vị như sau:
- Thiết Quan Âm Thanh Hương: Trà được gia nhiệt ở mức thấp, nước có màu xanh ngọc bích khi pha trà. Mùi hương đặc biệt, có thể giữ trong nhiều lần pha trà.
- Thiết Quan Âm Nùng Hương (Lô Châu): Trà được gia nhiệt cao hơn so với Thanh Hương, nước có màu xanh ánh vàng khi pha. Vị trà có đắng hơn.
- Thiết Quan Âm Trần Hương: Loại trà này có phong cách cổ điển, mùi hương nồng ấm, viên trà màu nâu sẫm.
Phân loại theo thời gian thu hoạch:
- Mùa Xuân: Trà Thiết Quan Âm cho chất lượng tổng thể tốt nhất, thường từ cuối Xuân đến mùa Hè.
- Mùa Thu: Trà Thiết Quan Âm có mùi hương mạnh, vị không sâu lắng bằng mà Xuân.
- Mùa Hè: Trà Thiết Quan Âm mùa Hè có chất lượng thấp hơn.
- Mùa Đông: Trà Thiết Quan Âm mùa đông có chất lượng thấp nhất.
5. Bảo quản Trà Thiết Quan Âm
Trà Thiết Quan Âm rất nhạy cảm với không khí, dễ mất vị, mất mùi khi bảo quản không tốt:
- Khi chưa dùng, cất ở ngăn mát tủ lạnh và kín đáo với túi hút chân không.
- Sử dụng trong vòng 2 năm sau khi mở gói để đảm bảo chất lượng.
- Đậy kín hoặc buộc miệng túi trà sau mỗi lần sử dụng để tránh tác động của ánh sáng và không khí.
- Tránh đặt trà ở nơi ẩm ướt và tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng.
- Hạn chế bảo quản gần các gia vị mạnh như cà phê, thuốc lá.
6. Hướng dẫn cách pha Trà Thiết Quan Âm
Cách pha Trà Thiết Quan Âm đúng chuẩn như sau:
- Bước 1: Làm nóng ấm chén: dùng nước sôi 100 độ tráng qua ấm, chén pha trà
- Bước 2: Cho Trà Thiết Quan Âm vào ấm khoảng 8gr, tùy vào khẩu vị người uống để có thế điều chỉnh lượng trà cho phù hợp. Tiếp theo, bạn đổ nước sôi sấp mặt trà, rồi đổ nước này đi. Bước này giúp đánh thức trà để trà pha được dậy hương và ngon hơn.
- Bước 3: Ủ trà sẽ dùng nước sôi rót vào ấm, từ nước 1 đến 4 ủ trà khoảng 20 – 30 giây. Sau đó rót ra tống rồi chia đều ra các chén, các nước pha sau thì tăng thời gian ủ trà lên. Trà uống ngon nhất khoảng 7-8 nước, các nước sau vị trà giảm dần độ ngọt tăng lên.
Trà Thiết Quan Âm là danh trà nổi tiếng thế giới với hương thơm nồng, vị ngọt mượt. Đắm chìm trong hương trà dịu dàng, bạn sẽ cảm nhận sự tinh tế và sự kết hợp hoàn hảo giữa truyền thống và hiện đại. Nét độc đáo này chắc chắn khiến bạn thêm một lần nữa yêu thích thế giới trà hơn.
